Museumschatten

  • handwaaiers
  • handwaaiers
  • handwaaiers
  • handwaaiers

Waaiers

Handwaaiers maken al vijfduizend jaar deel uit van de cultuur. De oudste zijn teruggevonden in Egypte, India en China, waar de waaiers zowel voor ceremonies werden gebruikt als om praktische redenen.  

Pas rond de 4e eeuw voor Christus verschenen de eerste exemplaren in Europa. Door de kruistochten in de 12e eeuw werden ze over heel Europa verspreid. 

Sinds de 17 eeuw bestaan er ook opvouwbare waaiers. In eerste instantie diende de waaier vooral om verkoeling te geven, maar sinds de 18e eeuw is de waaier meer een statussymbool. Er waren handwerkers en artiesten die ware kunstwerken produceerden. Naast verkoeling in de balzaal was de waaier ook een communicatiemiddel. Niet over alles mocht in die tijd gesproken worden en de waaier werd ingezet om geliefden of rivalen toe te spreken, met name op het vlak van de liefde. 

Een aantal voorbeelden: 

  • Kus me: de lippen aanraken met een halfopen waaier 
  • Ik hou van je: met de rechterhand de waaier naar het hart brengen en hem daar laten rusten. Een andere mogelijke beweging: de waaier over de rechterwang laten glijden 
  • Hou je van me?: de gesloten waaier met beide handen aanbieden 
  • Ik haat je: de waaier met de rechterhand door de linkerhand halen 
  • Ik ben getrouwd: traag wapperen met de waaier 
  • Ik ben verloofd: snel wapperen met de waaier 
  • Wacht op mij: de waaier volledig openen 

Details

Nummer 1330
Waaier van zwarte struisvogelveren. De benen zijn gemaakt van echt schildpad. Een been ontbreekt.  Rond 1870 kwamen struisveren op waaiers in de mode.
Circa 1870

Nummer 1330 
Waaier met een blad van beschilderde witte zijde. De beschildering bestaat uit een asymmetrisch pastel bloemmotief. De benen zijn van ivoor en zijn aan elkaar verbonden door middel van een koperen ring met daaraan een koordje.  
Circa 1870 

Nummer 1330
Waaier opgebouwd van veertjes van de Vlaamse gaai. Er zitten circa 10 veertjes in de breedte en de waaier is 4 lagen hoog. De benen zijn gemaakt van schildpad en met elkaar verbonden door een bruin ingeregen zijden bandje.  
Circa 1870