Nationale Pannenkoekdag wordt elk jaar gevierd op een vrijdag in maart. Het is normaliter dé dag waarop kinderen pannenkoeken bakken voor ouderen. In 2007 werd begonnen met zo’n 60 deelnemende scholen. Inmiddels is Nationale Pannenkoekdag uitgegroeid tot een landelijk evenement waaraan in 2019 bijna 1.500 scholen meededen! Maar liefst 79.000 ouderen werden in 2019 door ongeveer 75.000 leerlingen verwend met zelfgebakken pannenkoeken. In Engeland, Ierland en Australië wordt al eeuwenlang Pancake Day gevierd. Deze dag vindt plaats op de dinsdag voor Aswoensdag, zoals het ook in de Middeleeuwen gebeurde. Toen werd dit trouwens gedaan om de eieren voor de vastenperiode op te maken.

Volgens de website pannenkoekdag.nl zijn vrouwen de beste pannenkoekbakkers. Ik heb hier echter nergens bewijs van kunnen vinden.

De eerste vermeldingen van pannenkoeken zijn in China en Nepal te vinden. Dit oude recept werd door kruisvaarders meegenomen naar Europa in de 12e eeuw. Het hoofdingrediënt was boekweit.

Een echt recept voor pannenkoeken is pas teruggevonden in een kookboek uit 1439. 

Ook de Romeinen waren dol op pannenkoeken, zij noemden ze ‘Alita Docia’ (Latijns voor ‘wat zoetigs’). Zij maakten de pannenkoeken niet met meel, water en eieren, maar met melk, eieren en bloem. Daarnaast gebruikten ze ook honing, fruit, kaas en vlees.

Door de geschiedenis heen zijn er vele verschillende vormen en smaken van de pannenkoek bedacht. Er verschenen steeds meer varianten met ingrediënten die hun oorsprong vonden in de lokale culturen. In Engeland en Frankrijk staat hij bekend als crêpe. De crêpe wordt vaak afgetopt met limoensap of siroop. De Schotten noemen het Ulster. Deze vorm lijkt veel op de Amerikaanse Flapjack en wordt geserveerd in kleine stukjes. In Australië wordt de pannenkoek gegeten als dessert en in Amerika juist als ontbijt. Bij onze buren in Duitsland staat hij bekend als Pfannkuchen. Soms wordt hij in repen gesneden en in of bij de soep gegeten. In Scandinavische landen wordt de pannenkoek vaak gegeten met slagroom en jam. In Zweden kennen ze verschillende soorten, soms worden ze hier gebakken, soms gefrituurd. Er zijn ook varianten in Afrika, Maleisië, de Filipijnen en vele andere landen. Waar je ook heen gaat, er is altijd wel een pannenkoek in een of ander vorm te vinden. De pannenkoek werd ook steeds vaker gebruikt bij speciale gelegenheden. Hij werd zo populair dat Shakespeare het minimaal vier keer noemde in twee van zijn stukken “As You Like It” uit 1599 en “All’s Well That Ends Well” uit het jaar 1601/1602.

In 1889 is in de Verenigde Staten de pannenkoekenmix uitgevonden. Hierdoor werd het bakken van pannenkoeken echt een ‘eitje’.

Een zoet en een hartig recept om eens wat anders te proberen:

Pannenkoeken met noten en karamelsaus (bettyskitchen.nl)

Ingrediënten:
250 gram bloem,
mespunt zout,
2 grote eieren,
500 ml melk,
bakboter of olijfolie,
karamelsaus,
flinke hand noten, zoals hazelnoten of pecannoten.

Bereidingswijze:

1. Maak allereerst het pannenkoeken beslag: Klop de bloem, zout, eieren en melk door elkaar met een garde. Laat 30 minuten rusten (zodat de melk het zetmeel uit de bloem goed kan opnemen).
2. Verwarm de koekenpan op hoog vuur en bak hierin de noten. Doe dit zonder olie of boter, want dit is enkel om meer smaak te krijgen. Strooi de noten hierna op een bord en laat afkoelen.
3. Maak alvast de karamelsaus en zet daarna apart.
4. Verhit ondertussen de koekenpan met een klontje boter of olijfolie en schep hier 1/8 van het beslag in. Laat het beslag een beetje uitlopen en draai de pannenkoek om zodra de bovenkant niet meer vloeibaar is (dit duurt minstens 1 minuut).
5. Bak de pannenkoek aan de andere kant ook gaar, en laat daarna op een warm bord glijden. Houd eventueel warm in de oven (+/- 60 graden) of boven op een pan met kokend water.
6. Hak als laatste de noten grof en serveer aan tafel: beleg elke pannenkoek met 2-3 eetlepels karamelsaus en bestrooi met de gehakte noten.

Karamelsaus

Ingrediënten:

200 gram kristalsuiker,
27 ml water,
125 ml slagroom
1 flinke eetlepel roomboter.

Bereidingswijze:

1. Doe het water en de suiker in een hoge pan (dat voorkomt spetteren) en breng op middelmatig vuur aan de kook. Belangrijk is hierbij om NIET te roeren tijdens dit proces, want dat komt het kristallisatie proces niet ten goede.
2. Laat het suikermengsel rustig doorkoken totdat je een mooie lichte (!) karamel kleur hebt, en haal dan de pan van het vuur.  Kook niet langer door dan nodig is, want dan kun je het suiker ‘verbranden’ en dat proef je!
3. Giet vervolgens de voorverwarmde slagroom bij de karamel en roer goed door.
4. Voeg hierna de boter toe en bind het geheel tot een mooie karamelsaus. Eventueel kun je deze karamelsaus nog een beetje inkoken om dikker te maken, maar houdt er rekening mee dat tijdens het afkoel proces de saus ook nog iets dikker wordt.
5. met 2-3 eetlepels karamelsaus en bestrooi met de gehakte noten.

Pannenkoek Galette (Lauarasbakery.nl)
Ingrediënten voor de pannenkoeken (7 stuks):
200 gram bloem
1 ei (M)
500 ml melk
snufje zout

Ingrediënten voor de pannenkoek galette (7 stuks):
1 pannenkoek
1 ei (M)
spekjes
geraspte kaas
cherry tomaatjes
eventueel ook nog wat bosuitjes
zout en peper

Bereidingswijze:

1. Maak als eerste de pannenkoeken. Doe de ingrediënten bij elkaar in een kom en klop met een garde tot een egaal beslag. Verhit een klontje boter in de (pannenkoeken)pan en schep er wat beslag in. Bak de pannenkoek aan beide kanten goudbruin.
2. Om een pannenkoek galette te maken, leg je een pannenkoek weer terug in de pan, zet de pan op een laag vuur. Strooi wat kaas en spekjes over de bodem. In een andere pan bak je een spiegeleitje, strooi ook hier wat kaas, spekjes, tomaatjes en eventueel bosuitjes over. Breng op smaak met peper en zout.
3. Als het eitje goed is, leg je dit in het midden van de pannenkoek. Vouw de randen van de pannenkoek naar binnen over het gebakken eitje heen. Ik strooide nu ook nog wat kaas over de randen en dekte de pan af met een (spat)deksel, zodat die kon smelten.
4. Op dit moment kun je de pannenkoek galette gelijk serveren, maar je kunt er ook voor kiezen om er meer te maken. Als je ze tegelijk wilt kunnen eten, kun je de gemaakte galettes warm houden in de oven. Leg de pannenkoek op een met bakpapier beklede bakplaat en zet de temperatuur op 80-100 °C. Ondertussen maak je de rest van de galettes.

Smakelijk eten!