Op 14 februari vieren we Valentijnsdag. In Nederland is dit pas populair geworden vanaf de jaren 90. In eerste instantie stuurde je degene waar je (stiekem) verliefd op was een anoniem kaartje. Tegenwoordig hebben we heel andere verrassingen in petto: luxe cadeaus, etentjes of romantische uitstapjes.

Een klein stukje geschiedenis.

De Romeinen vierden op 14 februari het feest van Juno (Lupercalia). Juno was de godin van het huwelijk. Alleenstaande mannen en vrouwen werden op deze dag aan elkaar gekoppeld. Toen in Europa in de Middeleeuwen het christelijke geloof opkwam, werd het Romeinse liefdesfeest door de kerk verboden. Op 14 februari werd voortaan de heilige Valentijn herdacht. Maar welke Valentijn? Er zijn verschillende verhalen hierover maar geen enkel bewijs. Het meest romantische verhaal gaat over priester Valentijn. Hij bleef, nadat het Romeinse liefdesfeest verboden was, stiekem huwelijken sluiten tussen soldaten en hun geliefden. Voor straf werd hij op 14 februari gedood.

Een Amerikaanse soldaat krijgt een kus van een Frans meisje op Valentijnsdag 1945. Volgens het originele bijschrift gaat het om soldaat Alvin Harley van de 9e pantserdivisie. De foto is genomen in Abancourt in Noord-Frankrijk.
Bron: Publiek Domein

In onze tentoonstelling Stille Kracht gaat een onderdeel over liefde en verliefd zijn. Vele mensen werden verliefd tijdens de Tweede Wereldoorlog. De een op een jongen uit het dorp, de ander op een Duitser, Amerikaan of een Canadees. Soms liepen deze laatste drie liefdes goed af maar meestal was het einde van deze verliefdheid bitterzoet. Vooral de meisjes die verliefd waren geworden op een Duitse soldaat, hadden het zwaar na de oorlog. Zij werden publiekelijk uitgescholden, kaal geschoren en bespuugd. Meisjes die tijdens de oorlog zwanger waren geworden van een zwarte soldaat hadden ook een moeilijk leven. Een buitenechtelijk kindje, en zeker een zwart kindje, werd door familie en vrienden niet geaccepteerd. Zo’n meisje verdween vaak in een speciaal opvanghuis voor ongehuwde zwangere vrouwen en werd nooit meer opgenomen door haar familie.

Er zijn echter ook hele mooie verhalen over verliefdheid in de oorlog.

In de gemeente Echt zaten twee Joodse onderduikers. Een jonge vrouw zat vanaf 1942 ondergedoken bij de familie Bachus-Mattheij, een Joodse jongeman werd bij haar zus (de familie Wauben-Mattheij), die naast haar woonde, ondergebracht. De twee onderduikers werden verliefd op elkaar en zijn na de oorlog getrouwd. De twee echtparen uit Echt zijn postuum geëerd met de Yad Vashem-onderscheiding. (Voor het volledige verhaal verwijs ik u naar de Tentoonstelling Stille Kracht, die tot 1 augustus 2021 te bewonderen is bij het Museum van de Vrouw).

Een ander verhaal over verliefdheid tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt verteld door mevrouw Meeuwissen. Zij ontmoette haar man en vertelt daarover in een interview. Ze herinnert zich onder andere dat het moeilijk was om samen iets leuks te gaan doen. Immers de danssalons waren gesloten en andere uitstapjes waren gevaarlijk of onmogelijk. Het complete interview is te beluisteren bij het tafereel over verliefd zijn in de huidige tentoonstelling.

Onderstaand een vertederende foto van het internet.